Milka Vujović

Kritika

Beskrajno zavođenje

Tijela koja se radosno (erotski) susreću (spajaju), teoretičar Žan Bordijar, opisuje kao tijela koja igraju igru beskrajnog zavođenja. Igra radosnog zavođenja se odvija kao ritualna razmjena, u kojoj se igra onoga ko zavodi i onogam koji je zaveden, nikada ne okončava. U igri radosnog zavođenja, ne postoji linija razdvajanja koja bi definisala pobjedu jednog, a poraz drugog tijela. To je paradoksalna igra, u kojoj nema aktivnog i pasivnog, subjekta i objekta, spoljašnjeg ni unutrašnjeg, jer zavođenje funkcioniše istovremeno u oba vida. Zavođenje kao beskrajna igra – dvoboj, kao uvijek neka vrsta izazova, kao ritual razmjena, koje ne znači puko ispunjenje želje, kako ga tumači Bodrijar, je jedan od ključnih toposa slika Milke Vujović, koje su kvintesencija njenog opusa, slikarski najzrelije i semantički najzasićenije. Najeksplicitnije se dekodira u platnima na kojima su žena i muškarac u zagrljaju. To nije pohotan stisak, već onaj koji tek nagovještava buđenje želje, na Bartovoj granici vidljivog i nevidljivog. Tijelima gotovo da vraća izgubljenu nedužnost, a ona su bestežinska, lebde, igrajući igru radosnog zavođenja. Crtež je fluidan i sugestivan, a koloristička skala emanira bajkovito-idiličnu projekciju svijeta, koju podcrtavaju elementi metafizičkog grada. Kulise tog grada, česte u ikonografiji novih slika na kojima je žena/žene transponuju neku drugu stvarnost, otvaranje metafizičkih prostora. Tijelo žene je ključni, aluzivni ukrštajući simbol kojim u tijelo slike kodira čitavu mrežu egzistencijalnih pitanja i psiholoških stanja: što je život, ljubav, trajanje – prolaznost, čežnja, sanjarenje, meditacija, melanholija… Poetične fikcionalne prizore tvore maniristički izdužene, vretenaste, elegantne, krhke figure, eksavagantnih frizura koje čekaju, uživaju, sanjaju, misle… Ta izduženost, eteričnost, lakoća pokreta podsjeti na Modiljanija, Milene Pavlović, Barili, Lempicke. U Vujovićkinom slikarstvu nije riječ o postmodernističkom citatu, već o referencijalnim punktumima na temelju kojih gradi vlastiti, prepoznatljivi rukošpis. Mali intimni hedonistički rituali, druga su linija narativa njenih slika, projektovani kao neka vrsta svetih obreda, a time i zagonetnijih. Oneobičavanje prizora nije agresivno  i grubo, već krajnje suptilno. Umjetnica će se zadržati na kakvom cvijetu koji nenadano doleti u otvorena usta, ili karti u kosi žene, a i takvim intervencijama – malim upadima u idilično-bajkovit svijet projektuje nepodnošljivu lakoću postojanja. Raskošne draperije, ograde od kovanog gvožđa, orijentalni tepisi, meki jastuci i baršunasti divani, neobična odjeća, često vezena i transparentna, kojom mnaglašava putenost, erotsko, korzeti, grudnjaci, čarape, minđuše, ogrlice, čaše, šolje važni su punktumi slika. Značenjska ovojnica ovog predmetnog rekvizitarijuma otkriva se u ,,interaktivnoj vezi predmeta s ljudskim životom i njegove naslućene drame. U generiranju ovih osobenih žanr-scena otkriva se dobro umjetničino poznavanje semiotike, opšte teorije znakova i simbola, nauke koja istražuje sve čime ljudi komuniciraju: jezik, odjeću, umjetnost. U načinu formalizacije očituje se boja kao dominantno sredstvo, klasična slikarska kultura ( u najboljem značenju tog pojma) zanatska perfekcija i izvođenje.

Nataša Nikčević